تنظیمات
قلم چاپ اندازه فونت
Print چاپ مطلب
این اثر تاریخی از فهرست آثار ملی ایران جا مانده است
11 آذر 1393   19:45:22 |  میراث فرهنگی > 
این اثر تاریخی از فهرست آثار ملی ایران جا مانده است

در گذشته میدان های کوچکی در شهر اوز وجود داشتند که در زبان عادی مردم به لرد معروف بودند. وجود این لردها در بافت قدیمی شهر نشان از محل اجتماع مردم و در واقع محل رفع نیازهای آنان بوده است. نوجوانی من در محله «لرد دره» گذشت. لردی که یک طرف آن منزل مرحوم دانشمند و خانه ای وابسته به آن و طرف دیگر 5 مغازه بود.

 لرد دره دائره ای نبود، بلکه حالت مربع مستطیل داشت و 2طرف دیگر آن از منزل و کوچه تشکیل می شد. لردها در بافت قدیمی شهر اوز اهمیت بعضی از عناصر موثر در زندگی مردم را به خوبی نشان می دادند. لرد خون، لرد دره، لرد برکه، لردگاه، لرد مصلی و ... از جمله لردها یا میادین قدیمی بودند که به مرور زمان با تغییر بافت شهری و وسعت یافتن زندگی شهری باعث شد تا کلاً شکل و کارائی خود را از دست بدهند.
 
از میان این میدان های کوچک یا لرد که نام برده شد، لرد خون بنا به روایت بزرگان و وجود اسناد و مدارک یکی از میدان های پر رونق بوده که توقفگاه قافله های مختلف بوده است. البته قسمتی از این میدان کوچک یا لرد امروزه دگرگون شده است.
 
معروفیت و تقدس لرد خون وابسته به وجود امامزاده ای در آن است. تا چند سال بیش هر ساله آش نذری نیز در این آرامگاه (پیر) پخته و توزیع می شد. آش پیر اولیاء که زنده یاد مرحوم کرامتی آن را در کتاب ماندگارش «تاریخ دلگشای اوز» مالک اژدر می نامد و آش پیر را نیز «شله پیر» می گفتند.
 
حمیرا کمال نویسنده کتاب «بررسی آثار تاریخی هنری اوز» علت نامگذاری میدان (لرد) را به نام میدان خون یا لرد خون را وجود چند قصابی در این لرد می دانسته و چون مرتب در آنجا قصابی و ذبح حیوانات انجام می شده است به نام لرد خون نامگذاری شده است. اما اینجانب معتقدم نامگذاری «لرد خون» بر این اساس بوده است که چون این میدان یکی از میادین مشهور و معروف بوده است که افراد متمکن و متمول در آن و حوالی آن سکونت داشته اند و چون خانه های زیبا و بزرگی در این منطقه وجود داشته است و خون مخفف کلمه خانه است. بنابراین علت نامگذاری این لرد به مناسبت وجود خانه های بزرگ بوده است و لرد خون یعنی لرد خونه یعنی لرد خانه.
 
گرچه قسمت جنوبی (قبله) این میدان به طور کلی تغییر یافته است ولی در این مکان مغازه ها وجود داشته و محل تجمع مردم و رونق اقتصادی بوده است و در قسمت شرقی میدان که خانه زیبای حسین نیا، کوچه و منزل بوده است در حال حاضر فقط خانه های حسین نیا در شرق میدان و خانه زرنگار در شمال و امامزاده پیر اولیاء در غرب میدان باقی مانده است و بقیه خانه ها، مغازه ها و عمارت ها تخریب و به طور کلی تغییر یافته اند.
 
اما وجود این لرد و میدان کوچک یادآور رفع نیازهای روزمره مردم آن زمان بوده است و قداست میدان هنوز پابرجاست. چند سال است که پیشنهاد ثبت آن در فهرست آثار ملی ایران داده شده، ولی تا کنون عملی نشده است و می طلبد که اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لارستان که نقشه و پیشنهاد آن توسط انجمن میراث فرهنگی اوز تهیه و ارسال شده است، پیگیری و اقدام کنند. یکی از کهنسالان ساکن فعلی این لرد می گوید: قافله هائی به این میدان می آمده اند که هیزم، روغن، لبنیات و غیره را برای فروش می آوردند. همچین فروشندگان دست فروش در میدان، مرغ، تخم مرغ و سایر مایحتاج مردم را عرضه می کردند. قصابی این لرد بسیار معروف بود و تقریباً بیشتر مردم گوشت مصرفی خویش را از این لرد تهیه می کردند.
 
اما امروز در پس هیاهوی این شهر، خیلی چیزها این روزها دیگر در میان ما نیستند مانند مصرف هیزم (خًجًه و خارگونی) ولی یاد آن ما را به مقایسه می کشاند که امروز اکثر خانه های مردم دارای لوله کشی گاز هستند و منبع سوخت بهداشتی و راحت دارند و این وضوع ما را به تغییر و دگرگونی و پیشرفت و ترقی در زمینه های مختلف می اندازد. اما این لرد فراموش شده و 2 منزل و یک امامزاده و بافت کوچه های قدیمی را باید حفظ کرد تا لرد خون در یادها بماند و ثبت شود.
 

کلیه حقوق مادی و معنوی این مطلب متعلق به ::پرتال اطلاع رسانی شهرداری اوز لارستان:: می باشد.

آدرس: